Antologi Sajak 2010 SITUS NAGRI LAYUNG

DOKUMENTASI

PASANGGIRI MACA SAJAK SUNDA SA-TATAR SUNDA

 

Antologi Sajak

Pasanggiri Maca Sajak Sunda IX

SMA Pasundan 2 Tasikmalaya

2010

PANGANTEUR

Wilujeng tepang deui sareng Pasanggiri Maca Sajak Sunda anu biasa dilaksanakeun rutin tiap taun di SMA Pasundan 2 Tasikmalaya. Perenah copong dina taun 2008, keun wé nu penting taun ayeuna aya deui nya ?, duh... tos kabayang, bakal tepang deui sareng dulur salembur oge dulur misah lembur, ngempel dina Acara Pasanggiri, heureuy deui, moyég deui, bérag deui, hayu ah ! 

Sugri dulur-dulur nu dilembur, baraya anu di kota, neda agung nya paralun neda jembar pangampura paneda hoyong sinaksén. wireh Pasanggiri Maca Sajak Sunda IX baris dilaksanakeun, kalayan hatur nuhun kasadayana, anu tos rumojong tug dugi ka Pasanggiri tiasa kalaksanakeun, utamina ka :

Kang Nunu Nazarudin Azhar (LANGARI)

Nu tos mang milihkeun  sareng ngempelkeun Sajak-Sajak

Anu dimuat dina ieu Antologi

KANGERI

Sepuh sim kuring saparakanca,

nu janten gunung pananggeuhan

TEATER KAPPAS

ka

A Efiss Alamsyah

Anu tos ngaropea Ieu Antologi

Kum we kasadayana, hatur nuhun….hatur nuhun!

Nu perenah jadi Pinunjul ka 1 PMSS di SMA Pasundan 2  Tsm.

No.	Taun	Katagori	Ngaran Patandang	Sakola Asal
1 2 3 4 5 6 7	2002 2003 2004 2005 2006 2007 2009	SMA SMP SMA SMP SMA SMP SD JAJAKA SD WANOJA SMA SMP SD JAJAKA SD WANOJA SMA SMP SD JAJAKA SD WANOJA SMA SMP SD JAJAKA SD WANOJA SMA SMP SD JAJAKA SD WANOJA	DIAH  MUSTIKA SILVIA DEWI SILVIA DEWI YANTI SILVIA DEWI DWI ALIYA ADE NIKEU HERAWATI SILVIA TESA RIZAL NURDIANA RENA KURNIA ISTI LESTARI ANNISA ALFATH PENI SARAH Rose Yola Novi Magdalena Novrizal Ahmad  Fauzi Anisa  Julianti	SMA PASUNDAN 1 SMPN 1 Kawali SMA N 1 Kawali SMPN  1 Cipaku SMA N 1 Kawali SMP N 2 Tsm. SD Bojong 1 Tsm SD Saguling Cms SMA N 1 Kawali SMPN 1 Ciamis SD Jalatrang Ciamis SD Jalatrang Ciamis SMA N 1 Kawali SMPN 1 Cipaku Cms SD Sukasari 1 SD Karangpawitan 1 SMA N Kawali SMPN 1 Ciamis SD Perumnas 2 Tsm SD Manangga 2 Tsm SMA N 1 Kawali SMPN 1 Kawali SD Tawangsari Tsm SD Benda 1 Tsm

Yus Rusyana

MAD HALIL

Saha nu wani ngalalakian Mad Halil

Bedul jadug nu geus garung

Ku bedog geus atah adol

Saha nu kakunang-kunang cara Mad Halil

Nu geus mopok tuan kontrak

Dicangkalak kalah galak

Mad Halil si jadil

Si jago si jadol

Cadu aing deuleu mun sieun ku kapir bulé!

Mad Halil bakéro

Ku Jepang diuber-uber teu beunang

Wah pék baé bénjol

Cadu aing deuleu mun sieun ku kapir katé!

Jaman révolusi Mad Halil asup pasukan

Der barudak, déwék gé siap jero barisan

Mad Halil si jadil

Si jago si jadol

Ali jendil nyekel bedil

Sabiluloh dak!

Mad Halil si jadil

Si jago si jadol

Gempur dak, gempur!

Tah caduk aing hakaneun sia anjing nika!

Patroli mana nu teu sowak ngadéngé ngaran Mad Halil

Mad Halil godperdom!

Ku pélor gé henteu kojor!

Hayoh dak

Engké ku déwék dipangmetingkeun widadari nu jekékan

Da déwék mah geus ompong geus teu teurak nyetrok térong

Mad Halil jenatna Mad Halil

Beunang ku patroli di Cibarégbég

Awakna dipancir ku tangkal sélong

Ditémbak lebah elak-elakanana

Jedar!

Euak, cuah!

Haramjadah!

Pameungpeuk, 2 Agustus 1963           

                                                                                                                                                                                                                                    

                                                                                                                                                                                                15

Situs Nagri Layung

Antologi Pasanggiri Maca Sajak SMA Pasundan 2 IX

2010

                                                                                                            

SD:

1.               Hujan di Buruan – Hadi AKS......................................     1

2.               Bulan – Rahmat M. Sas. Karana ................................    2

3.               Du’a - Risnawati...........................................................       3

4.               Sunda – Eddy D. Iskandar............................................    4

5.               Sarakan Urang – Ino Misno ........................................     5

SMP

1.               Sajak Bajidoran – Étty RS ...........................................    6

2.               Dongéng ti Nagri Manaboa – Rosyid E. Abby ...........  7

3.               Tarawangsa – Toni Lesmana  ......................................   8

4.               Ésih Ngadu’a – Darpan Ariawinangun .......................   9

5.               Ambu – Téddy A.N. Muhtadin ..................................  10

SMA

1.               Situs Nagri Layung – Godi Suwarna .........................  11

2.               Riwayat Hiji Lembur – Nazaruddin Azhar  ................  12

3.               Galunggung – Wahyu Wibisana ..................................13

4.               Kukupu: Jungjunan teu Geura Sumping –

 Dian Héndrayana  .......................................................14

5.               Mad Halil – Yus Rusyana ............................................15

Sajak dipilih jeung disusun ku

Langari (Panglawungan Pangarang Kiwari)

Sajak pikeun SD/MI

Hadi AKS

HUJAN DI BURUAN

Hujan di buruan
lain cimata
tapi kakelar nu tinggarendang
na daun-daun pandan

Di dieu aya kénéh angin
nu ngalaong ti tungtung lembur
basa peuting beuki jauh
haté dibawa tilem laun-laun

Geura reureuh ka dieu
kana liliuh peuting
unggal mata nu katideresa
atawa impian nu kalunta-lunta

Hujan tinggal sesana di buruan
tapi aya kénéh kalangkang bulan
jeung langit beresih
dina riak cileuncang

1996

1

Dian Héndrayana

KUKUPU: JUNGJUNAN TEU GEURA SUMPING

Sumping deui kukupu gegeleberan. Cara sasari, nepangan téh

Bangun nu kedah baé muru wengi. Lah, da tos kajudi barina gé,

Enung. Moal teu kebek ku iber perkawis salira nu tangtosna

Sami nuju anteng mikangen.

“Geutah téh teuing ku cepel, Engkang, da kageugeut geuningan

nambihan bae,” kitu nu katampi tina rindatna soca kukupu.

Dilelekan ti awit sumping tug dugi kana sababaraha kali eunteup

Lebah rérégan, bet kukupu taya reureuhna hariweusweus nalatahan

Séwuning kakangen salira Enung, “Katampi, Jungjunan, éstu katampi.”

Bet kalah sumping angin peuting ngahiliwir. Ngeleterkeun rérégan

Sina anteng ririaban. Laju kapireng soanten Enung ngagentraan ti

Buruan. Dituturkeun ku lelembutan, paneuteup geus miheulaan eunteup

Na’ rérégan, “Kutan, naha ka mana ilangna kukupu nu bieu datang?”

Bet rérégan kalah anteng ririaban

Pébruari 2003

14

Wahyu Wibisana

GALUNGGUNG

Andekak tuur mumunggang dina jandéla

loma pisan. Lawas urang saampar carita

jaman hérang panon tuluy blung-bleng kanon

saréngséng beusi révolusi ngukuprak ngungsi.

Mangsa ruhak imah getih hayam jeung jelema

pada beureum diceungceurikan kembang wéra

ditéma ku kawah bubura luah panas

teu pajauh urang. Paadu tuur jeung catur

nepi ka mangsa manéhna itu jadi tatangga

kapireng omong gedig jeung gorowokna

(beuki ngarti urang téh angger cara baréto

sageuy guntreng urang bisa jadi gero diwaro)

Andekak tuur mumunggang dina jandéla

sono pisan. Urang tuluykeun carita baheula

meungpeung teu hujan dina waktu hujan naon ayeuna?

Ibun-ibun kahalimunan lir kecap-kecap urang

nyarumput dina pelong aduh ieung ka sorangan.

Hég urang pendem angen-angen jaradi dongéng

ngayang dina hiji lahan jaman kiwari:

aya urang ngalalakon di dinya jadi sakadang

ngajak mésem kana bohakna cadas gawir wétan

Bandung Jakarta mah di kulon moal rék nangenan

(beuki surti yén urang téh angger kieu

aya dina lalakon saules sumuh jeung baeu)

Pituinten, 070497

13

Rahmat M. Sas. Karana

BULAN

Teuteup ka langit

ka bulan bunder keur imut

béntang rapang sidéngdang di langit lénglang

Barudak ulin di buruan

‘Na beungeut bulan nu ngempur konéng

aya kalangkang ngelemeng hideung

Nini Antéh jongjon muter-muter kincir

ngawiletan kantéh tinuneun

kapasna méga nu bodas        

Lila temen Nini Antéh teu daékeun eureun-eureun

ninunna mani ngadeluk

lawonna meureun geus numpuk

Upama ninun geus parat, Nini

turun ka dunya bawa lawon masing loba

jang budak nu keur gobag ditaranjang

sing walatra bagi sabajueun séwang

Pangandaran, 1964

2

Risnawati

DU’A

Gusti,

Kongkorongan ieu haté

ku borélakna siki tasbé

jeung dzikir na unggal lilir

sangkan teu bisaeun mungkir

kana hakékatna takdir

Gusti,

céboran ieu rasa

ku weningna ayat Qur’an

jeung luhurna darajat iman

sangkan ajeg na tangtungan

muntang ka Anjeun Nu Maha Héman

Gusti,

papaésan ieu raga

ku éndahna ahlak mulya

jeung léngkah nu ngawirahma

sangkan diasih sasama

sangkan hirup nyanding bagja

Gusti,

ieu haté, ieu rasa, ieu raga

kuring teu ngaboga-boga.

3

Nazaruddin Azhar

RIWAYAT HIJI LEMBUR

ieu lembur diwangun sanggeus durukan pareum

lebah pasir nu sumerah jadi lahan pasaréan

tatangkalan ajeg, solokan nyalingker hening

kuda-kuda dangah nyeuseup hawa sampalan

nu nyambuang ti landeuheun

maranéhna ninggal kolébat cahaya na daun séréh

pucuk salam, iwung awi konéng, jeung tapak hujan

dua-tilu urang ti antara salapan kamulyaan

ngagurat lemah ku kujang

saguliweng bulan turun mapay haseup parukuyan

tilu béntang gumenclang dina tayung  juru tilu

“sang guriang tunggal di mandala bale agung

tarima pangbakti kami...”

kidung usum nungkus talun

aweuhan manjang na pantun

pétak-pétak huma jeung layung

pasemon nu sarwa gandrung

lajuning cahaya

réwuan sumbu patumbu hurung

riwayat dicatet sora

nyipta raratan carita

anjog kana jentréng panungtun

kadeudeuh ki juru pantun

“ieu kota diwangun

……….

tapi hamo bisa nyirnakeun

carita fana nu cikénéh dicaturkeun...”

2009                                                                    

                                

                                                                                                             12

 Sajak pikeun SMA/SMK/MA

Godi Suwarna

SITUS NAGRI LAYUNG

dina hiji soré, sanggeus ringkang gararing digarang beurang
geuning anjog kalangkangna ka lawang leuweung karamat
létah nu karasa hangit ukur ngelun ngalisankeun sampurasun
dirampésan ku séah sora turaés, dihiap-hiap tonggérét
lalaunan rérégan mimiti peuray tina kalbu nu ngabatu

nincak lawang sakéténgna asa hanjat kana umpakan halimun
sirah ngebul; aksara jeung angka-angka, ringkang mojang,
sajak nu tacan parat dirumat, séwu rusiah nu teu kateguh,
sesebitan kayakinan, jadi saab tingkalayang tina tarang
kaseuseup ku rénghap daun, namper jadi bukur jempling

ngaligincing ngukur kujur tengahing dingding kakayon
jangkung mana tungtung hulu nu kungsi nyuhun purnama
jeung pucuk-pucuk kadaka nu antaré nyusud imut panopoé
geuning beuheung bet koropok balas nananggeuy babatok
nu beurat da leuwih rembet alahbatan sahunyudan alimusa

cunduk ka puseuring leuweung kagembang jumblengan waktu
kapireng kawih bihari gumalindeng ngaludang sakur katineung;
ngukir-ngukir kalakay katut sirungna, natah batu jeung lukutna,
nyusun ruruntuhan angin, nangtungkeun catang jeung pangpung,
ngajanggélék jadi hiji nagri agréng pangimpungan gebur layung

                                                                     

11

Éddy D. Iskandar

SUNDA

( keur Rahmat M Sas Karana)

Pancuran, pancuran  kula
walungan, walungan  kula
lautan-lautan  kula

cikahuripan
awaking

Tanggal bagja tangkal tengtrem
daun hirup daun hurip
sawah deudeuh sawah nyaah

sukma waluya
ngajega

Taneuh maneuh taneuh galeuh
jeg ajeg tohaga raga
dicangcang ku sora degung
ditenung ku sora degung
diélingan cianjuran

hung ahung
nganteng na jajantung

                                                                                  4

Ino Misno

SARAKAN URANG

Tina kasémahan deungeun
Jadi pahili angeun
Dayeuh dirajah
Sémah jadi ngareunah

Dayeuh maneuh kadeudeuh
Sarakan urang
Digadabah
Jiga nu teu boga peurah
Lamun nu boga imah
Tepi ka kudu ingkah titirah

Mangkadé,
Gancang geura nguniang
Ulah tibra saré
Bisi ku sémah kapépéndé.

   

5

Téddy A.N. Muhtadin

AMBU

Lain indung mun teu surti kana jerit batin hiji lalaki.

Jerit nu mo gampang ditembrakkeun.

Jerit nu ngancik di satukangeun lalangsé haté.

Jerit nu ngaweuhan tur muni dina dada Ambu sorangan.

“Naha ieu téh geter purba

Atawa ukur pucuk awi nu béngbatan?”

Guruminda ukur tungkul.

Socana tembus ka Buana Panca Tengah.

Tapi bet matak hélok,

Aya mangpirang Ambu ngagupay di saban madhab.

“Ulah samar anaking,

Ambu ngeunteung di sakumna wanoja

anu ngeungkeuy ti garba ka pajaratan.

Moal eureun Ambu ngeunteung,

Méméh alam burakrakan.”

Simpé sakedapan.

Tapi Guruminda taya manah ngudar sila.

“Ulah ringrang anaking,

Saban eunteung nungtun jalan ka Ambuna.”

“Bral!”

2005

10

Darpan Ariawinangun

ÉSIH NGADU’A

Ésih ngadu’a sangkan indung bapana léah

Daék ngawinkeun manéhna ka Otong tukang lisah

Lantaran Otong geus ngirim surat rusiah

Anu unina singget pisan

Terus terang Otong terang terus

Ésih nyuhunkeun hampura ka Gusti

Lantaran geus ngalamun katalanjuran

Nyipta Otong nunungtun domba

Diiring-iring mentri Kabinét Gotong Singa

Rék sésérahan tuluy ngawin Ésih kakasih satia

Tapi bet aya spanduk ageung pisan

Dukung Otong, calon bupati siap korupsi

Ésih sumegruk ka Gusti

Bari nganaha-naha jeung teu ngarti

Naha Otong hésé akur jeung calon mitoha

Padahal Otong lalaki jeung Ésih awéwé

Kawas Adam jeung Hawa nu dilungsurkeun ka dunya

Bari teu dibekelan brosur keluarga berencana

Ésih sumegruk: piraku Gusti julig ati!

2004

9

Sajak Pikeun SMP/MTs

Étty RS

SAJAK BAJIDORAN

Gitek saha nu miteskeun dahan angen

dina ketak nu teu nyampak tepak kendang

basa lagu dikungkung laras, bet nguniang

wawanén ngamaénkeun nu disengker kahéngkér

‘na gumuruh gamelan nu ditalikung wiletan

‘na saha nu ngaheumpeungkeun sora goong

‘na saha nu madakeun lagu silung

lebar temen mun ringkang tinggal dangiang

bongan ibing dipirig gending teu manjing

aya laras katambias ‘na ulekan

ulekan kateuyakinan kana kaluhungan ciciptan

Geus mangsana urang ngababakan

dina cangkingan budaya nu pinuh tangtungan

Bandung, Oktober 2003

6

Rosyid É. Abby


DONGÉNG TI NAGRI MANABOA

Aya nu ngajual kamanusaan
mangsa tirani ngabuburak iman

Aya nu téga korupsi
mangsana usum babagi rejeki

Aya nu werat nelasan pati
mangsana urang kudu ngahiji

Mangsa batur keuna cocoba
urang mah riweuh ngatur-ngatur sawala

Hasilna dirumus-rumus
ukur cukup keur ngeusian kamus

Sababaraha patalékan jeung pasualan
ngan wungkul jadi catetan

Wungkul jadi catetan

Tasikmalaya, awal 1993

7

Toni Lesmana

TARAWANGSA

Peuting meuleum sajak
Dina parukuyan
Kebul-kebul
Tarajé ka alak paul

Wirahma langit
Jeung bumi. Sanget temen
Nu mangkat
Angseu taneuh jeung seungit matapoé
Dijentréng-jentréng
Dikését-kését

Kacapi parahu waktu
Rebab pangwelah rasa
Di tengah laut igelan. Reundeuk
Ulah teuing dipanteng
Sina ngangkleung, kleung
Ieung, kuring palid ka mana boa
Nyawang jangjang pulas panén
Aya nu usik, boa karémbong

Leungeun-leungeun gaib
Ngaléng batin. Ngajak lumampah
Mapay-mapay galengan implengan
Sapanjang bulan purnama

Baeu, Nyai Sri
Ieu kuring, ieu asih

8